آئین نامه مقررات بهداشتی نانوایی

1-کلیه کارکنان موظفند کارت تندرستی معتبر(نصب در تابلو) در محل کار خود داشته باشند .

2- کارکنان موظفند اصول بهداشت فردی ( کوتاه بودن ناخن ها ، موی سر و صورت و نظافت آنها، استحمام و... ) را کاملاً رعایت نمایند .

3- کارکنان باید ملبس به کلاه ، روپوش و کفش مناسب و کاملاً تمیز و بهداشتی باشند .

4- کارکنان موظف به داشتن صابون استحمام و حوله تمیز اختصاصی می باشند .

5- شستشوی دست  با مایع دستشویی قبل از شروع بکار الزامی است

ادامه مطلب

گندزدایی

گندزداییاولین بار semmelweisارزش شستن دست‌ها با محلول‌های گندزدا را در پیشگیری و کاهش دادن مرگ‌های ناشی از عفونت‌های پس از زایمان نشـان داد، سپس لیستر (Lister) نیز موفق شد با به کارگیری اسید کربولیک شمار عفونت زخم‌ها را کاسته و از آنها پیشگیری نماید.اهمیت استفاده از مواد گندزدا حتی در عصر طلایی آنتی بیوتیک‌ها نیز کاسته نشده و در حال حاضر استفاده از روش‌های عفونت زدایی (گندزدایی وسترون سازی) از پایه های مهم برنامه های موفق کنترل عفونت‌های بیمارستانی است. برای عفونت زدایی هوا، آب، محیط فیزیکی، وسایل و مواد و محیط‌های بیولوژیک روش‌های گوناگون فیزیکی و شیمیایی وجود دارد و پیرامون این روش‌ها سئوالات زیادی مطرح است.به عنوان مثال، ممکن است از خود بپرسیم، هوا و محیط اتاق‌های عمل و فضاهای حساس مثل: ICU، NICU بخش‌های پیوند مغز استخوان و نظیر آن را چگونه تمیز و حتی فوق تمیز نگه داریم ؟ دستگاه های سترون کننده چه ویژگی‌هایی دارند؟ چگونه بفهمیم دستگاه وسیله ما را عاری از میکروب نموده ؟ یک ماده گندزدای ایده آل کدام است؟ سالم ترین و موثرترین مواد شیمیایی برای عفونت زدایی محیط و وسایل کدامند؟ بار میکروبی اثاثیه و مبلمان محل کار خود را چگونه کم کنیم؟ وسایل فلزی، پلاستیکی، الکترونیکی یا وسایل لنزدار خود را چگونه عفونت زدایی کنیم که زنگ نزنند، خورده نشوند، انعطاف پذیری خود را از دست ندهند و یا کدر نشوند؟ مواد قوی و ضعیف کدامند؟ در ایران چه وسایل و موادی را در دسترس داریم؟ مواد شیمیایی از نظر ایجاد مقاومت میکروبی در چه وضعیتی قرار دارند؟ ضررهای آنی و درازمدت مواد شیمیایی که به منظور عفونت زدایی به کار می‌روند چیست؟ و سئوالات بسیار دیگر.

در این بحث کوتاه سعی شده تا حتی المقدور به سئوالات فوق پاسخ داده شود.قبل از ورود به بحث عفونت زدایی فیزیکی و شیمیایی لازم است به ذکر برخی از اصطلاحات رایج در این زمینه بپردازیم تا ضمن درک مفاهیم و به کارگیری روش‌ها از اصطلاحات، برداشت‌های ناهمگون نداشته باشیم. پاک کردن (Cleaning) یعنی زدودن "دبری‌ها" یا مواد قابل رویت با آب.

سترون سازی : (Sterilization) یعنی استفاده از روش‌های فیزیکی یا شیمیایی به منظور از بین بــردن و تخریب کلیه اشکال ارگانیسمی از جمله اسپورها.
گندزدایی (Disinfection) یعنی استفاده از روش‌های فیزیکی یا شیمیایی به منظور کم کردن بار میکروبی.
آلودگی زدایی (Disinfestation) یعنی از بین بردن انگل‌های خارجی که ناقل بیماریند مثل گال و شپش

Biodeteriora tionیعنی تخریب فعالیت‌های بیولوژیک

.Decontamination یعنی عفونت زدایی ابزار آلوده به طوری که برای استفاده بی خطر و مناسب باشند.

Fumigation یعنی استفاده از دودها و بخارات مواد عفونت‌زدا .

Pasteurization یعنی استفاده از حرارت 60 درجه سانتی گراد تا نیم ساعت .

کلریناسیون (Chlorination) و ازونیزاسیون (Ozonization) یعنی استفاده از کلر یـا ازون برای سالم سازی آب .
ماده گندزدا (Disinfectant) ماده ای است که برای کم کردن بار میکروبی از روی سطوح بیجان و اجسام بکار برده می‌شود.
آنتی سپتیک (Antiseptic) ماده ای است که بازدارنده فعالیت ارگانیسم‌ها از روی بافت‌های زنده است.

آنتی بیوتیک (Antibiotic) ماده آلی شیمیایی است که توسط ارگانیسم‌ها تولید می‌شود و باعث بازدارندگی یا کشتن ارگانیسم‌های دیگر در انسان، حیوانات و گیاهان می‌شود.

دترجنت (Detergent) ماده ای است که با استفاده از کشش سطحی آلودگی........

مبارزه با موشها

موشها از پرجمعیت ترین پستانداران در جهان بشمار می آیند . تعدادی از آنها اغلب اوقات در محل زندگی انسانها وجودداشته اند. موشها با تغذیه از مواد مختلف سبب از بین رفتن محصولات کشاورزی ( هر جفت موش بالغ در یک سال 20 کیلو گرم مواد غذائی مصرف میکند ) و مواد غذائی موجود در انبارها و منازل می شوند ضمن اینکه با بجای گذاردن فضولات از مرغوبیت آنها کاسته و عملاً آنها را غیرقابل استفاده و مصرف می نمایند . 

موشها کابلها و سیمهای برق را جویده و سبب تخریب تاسیسات می شوند. 
 موشها فرش و مبلمان منازل را جویده وخسارات هنگفتی را به اقتصاد جامعه و افراد وارد       می آورند. 
تعدادی از موشها اهمیت ویژه بهداشتی داشته و در انتقال عوامل بیماریزا نقش عمده ای دارند.   موشها توانائی انتقال حداقل 35 نوع عامل بیماریزای خطرناک را به انسان دارند از جمله : طاعون ، تیفوس موشی ، تیفوئید و که سلامت عمومی را با خطر جدی مواجه می سازند. 
تعدادی از موشها که ارتباط نزدیکی با انسانها داشته و در اطراف محل زندگی آنها یافت میشوند عبارتند از
:موش خانـگی Musmusculus    
این موش در اماکن شهری  و روستائی و بیشتر در مکانهایی که مواد غذائی وجود دارد ، مانند انبارهای مواد غذائی ، مزارع کشاورزی ، سردخانه ها ، معادن ، محل انباشتن زباله ها و ... و در سوراخ ها و شکافهای موجود در دیوارها یافت می شوند.  موش خانگی دارای اندازه کوچک و به رنگ خاکستری که در قسمت پشتی خاکستری متمایل به قهوه ای می باشند و دم بلندی دارد

موش سقف = موش سیاه = موش کشتی Rattus    Rattus
این موشها در مناطق گرمسیری به وفور وجود دارند این موشها در داخل اماکن مسکونی داخل دیوارها ، سقف منازل و مغازه ها ، انبارها ، بین وسایل حمل مواد غذائی، داخل کشتی ها و در مجاورت انسانهایافت می شوند. اندازه این موش متوسط رنگ ، بدن قهوه ای تیره یا سیاه رنگ است و دم بسیار بلندی دارد.

مـوش قهوه ای  Rattus Norvegicus
این موش در داخل اماکن انسانی در فضای خالی دیوار و کف اطاق و زیر توده لوازم انباری و اسقاطی و زباله ها و در خارج از منازل در طول جویها ، نهر ها و مجاری فاضلاب  و در نزدیکی آب لانه می سازد این موش جهت زندگی در کنار مسیر آبروها زیر توده های سنگ و بتون لانه حفرمی نماید. موش بزرگ با دم نسبتاً کوتاه ، موهای روی بدن به رنگ خاکستری متمایل به قهوه ای و در قسمت زیر شکم خاکستری روشن متمایل به سفید است . 
مبـارزه بـا مـوشـها کنترل موشها از نظر بهداشتی و اقتصادی اهمیت ویژه ای دارد .
موشها جهت ادامه زندگی و تکثیرنیازمند پناهگاه ، آب و غذا میباشند ( موشهای ماده در صورت مساعد بودن شرایط زیست در عرض 1سال 7-5 بار تولید مثل می نمایند و هربار بین 5 تا 15 نوزاد بدنیا می آورند که این نوزادان در مدت 3 ماه به بلوغ کامل میرسندومی توانند جفتگیری نموده و بچه بدنیا آورند ) بنابراین جهت کنترل موشها و کاهش زاد و ولد و جلوگیری از انتقال عوامل بیماریزا و خسارات ناشی ازتغذیه آنها با حذف نیاز های اصلی آنها میتوان در این راستا گام برداشت و از راههای مختلف مبارزه بهره گرفت.
 
الف- اقدامات محیطی-جلوگیری از ورود موشها به داخل اماکن شامل:
-مسدود نمودن سوراخهای کنار دیوار
-تعویض شیشه ودربهای شکسته
-نصب توری بر روی سوراخها و منافذ فاضلاب
-غیرقابل نفوذ نمودن درهای ورودی
-قراردادن زباله در کیسه های دربسته
-تعمیرکردن لوله های آب و جلوگیری از چکه کردن آنها
-روش انبار سازی صحیح مواد غذائی  

 ب - اقدامات مکانیکی
 نصب تله در محل عبور موشهااستفاده از تله های زنده گیر با کاربرد مواد غذائی جاذب موشها مانند خیار ، گردو
استفاده از تله های کشته گیر با کاربرد مواد غذائی جاذب موشها مانند خیار ، گردو
توجـه : در صورت زنده بودن موشهایی که بدام افتاده اند بایستی با استفاده از اسپری حشره کشها و یا قراردادن  در داخل آب عمل کشتن آنها را انجام داد. لاشه موشها را باید ضدعفونی نمود و آنها را در کیسه های در بسته قرارداد.
 توجه : تـله دور از دسـترس اطفال قـرارداده شـوند.

ج- مبارزه شیمیائی استفاده از طعمه های مسموم
-استفاده از طعمه های مسموم محتوی جونده کشهای ضد انعقادی مانندکلرات ( برودی فاکوم )-
 وارفارین برومادیلون (لانیرات )
-استفاده از طعمه های مسموم محتوی جونده کشهای معدنی مانند فسفر دوزنگ استفاده از جونده کشهای تدخینی جهت ضدعفونی نمودن کشتی ها ، هواپیماها و انبارهای محتوی مواد غذائی مانند:
 بروموردومتیل- دی اکسیدکربن - سولفوردوکربن

تـوجه :هنگام کاربرد طعمه های محتوی فسفر دوزنگ باید دقت کافی شود که با دست تماس نداشته باشند و دور از دسترس افراد اعم از کودکان و بزرگسالان ، حیوانات اهلی وماکیان قرارداده شود زیرا بسیار سمی و خطرناک است و با یک بار مصرف در مدت کوتاهی مرگ و میر اتفاق       می افتد.
اگر از جونده کشهای تدخینی استفاده می نمائید بایستی کلیه افراد از محل عمل دور شوند و کلیه دربها و منافذ محل مسدود شده باشد. بعد از کاربرد جونده کش تدخینی قبل از شروع به کار بایستی دربها را باز نمود و پس از لااقل 1 ساعت ، در محیط قرارگرفت.

بهداشت مواد غذایی در رستوران:

مواد اولیه غذایی موجود در انبار و سردخانه دارای کیفیت مناسب ، شماره پروانه و تاریخ مصرف معتبر باشد .

اصول بهداشتی در پاک کردن مواد غذایی خصوصا سبزیها ، حبوبات و برنج رعایت شود .

جوانه و قسمتهای سبز سیب زمینی و هویج ، به هنگام آماده سازی جدا شود .

در صورت استفاده از میوه ها و سبزیها ، انگل زدایی و ضدعفونی صورت گیرد .

در پخت سبزیها ابتدا آب را جوش آورده ، سپس سبزی را حرارت دهید .

تا حد امکان از سرح کردن مواد غذایی پرهیز شود ( سبزیها فقط تا زمان تغییر رنگ حرارت داده شود ) .

اصول بهداشتی در پاک کردن و شستشوی گوشت و مرغ رعایت شود .

جهت ذوب شدن مواد غذایی منجمد ، این مواد ۲۴-۱۲ ساعت قبل از استفاده ، در یخچال بالای صفر نگهداری شود .

گوشت و سایر مواد غذایی تا حد امکان به تکه های کوچک تقسیم شود تا حرارت به عمق آن برسد .

گوشت و مرغ یخ زده را باید در فریزر که برودت آن ۱۸ درجه سانتی گراد یا پایین تر است نگهداری کرد .

از مصرف مجدد روغنی که یکبار حرارت دیده خودداری شود .

به هنگام طبخ و استفاده از روغن ، از حرارت کم استفاده نموده و در سرخ کردن حتما” از روغن مخصوص سرخ کرده استفاده شود .

باقیمانده غذای پخته را باید خنک نموده ( با استفاده از شیلنگ آب ، سطح خارجی دیگ را خنک نمایید ) و به سردخانه ( ۱۰- درجه سانتی گراد ) منتقل گردیده و حداکثر تا ۲۴ ساعت بعد مصرف گردد .

از تماس غذاهای خام و پخته جدا خودداری گردد .

غذاهای باقیمانده را قبل از استفاده کردن به دقت حرارت دهید .

افزودن سبزی به برنج ، پس از آبکش کردن برنج صورت گیرد .مثل لوبیا پلو.باقالی پلو.سبزی پلو

در پخت خورش ها از ادویه ، لیموعمانی و آب لیمو استفاده گردد ، مصرف نمک محدود گردد و افزودنیهای غیرمجاز به هیچوجه استفاده نشود .

مقدمه

پرتو یا تشعشع عبارت است از انرژی که به صورت امواج یا ذرات در خلاء یا در محیط مادی منتشر می شود. بطور ساده پرتوها را می توان انرژی عبوری تعریف کرد. برخی از پرتوها دارای جرم و بعضی فاقد آن می باشند و با توجه به میزان انرژی، دارای قدرت نفوذ در ماده هستند. پرتوها به دو دسته پرتوهای یونیزان (یونساز) و پرتوهای غیر یونیزان (غیر یونساز) طبقه بندی می شوند. معمولا وقتی همراه با واژه پرتو کلمه دیگری بکار نرود پرتوهای یونیزان مورد نظر می باشد.

تشعشعات نیز جزء عوامل زیان آور محیط کار قرار می گیرد و پایش فردی و محیطی این عامل نیز به طور کامل از سوی قوانین در کشورمان حمایت می شود و در مواد 85، 92، 95 قانون کار و مواد 88 و 90 قانون تامین اجتماعی به صورت مستقیم و غیر مستقیم این حمایت ها وجود دارند. در کتاب آیین نامه های حفاظت و بهداشت کار یک فصل مجزا برای پرداختن به موضوع آئین نامه ومقررات حفاظت در مقابل خطر پرتوهای یونساز اختصاص یافته است .